Historia Zakładu Filologii Indyjskiej
POCZĄTKI INDOLOGII WROCŁAWSKIEJ
Początki indologii na polskim Uniwersytecie Wrocławskim po II wojnie światowej związane są z działalnością docenta doktora Ludwika Skurzaka. Przybył on do Wrocławia zaraz po wojnie, w lipcu 1945 r., a pracę na Uniwersytecie Wrocławskim rozpoczął od zabezpieczania i porządkowania księgozbioru ocalałego w poniemieckim Instytucie Orientalistycznym przy ul. Szewskiej 49. W końcu sierpnia 1945 r. Wydział Humanistyczny Uniwersytetu Wrocławskiego powołał dwa zakłady, które miały być podstawą przyszłego Instytutu Orientalistycznego: Zakład Bliskiego Wschodu i Zakład Filologii Indyjskiej. Kierownikiem tych Zakładów, określanych tymczasowo jako Studium Orientalistyczne, był prof. Ananiasz Zajączkowski, turkolog dojeżdżający z Warszawy. Jednak w 1946 r. Ministerstwo Oświaty nie zatwierdziło projektu wrocławskiej orientalistyki jako jednostki samodzielnej. Studium zostało wcielone organizacyjnie do Katedry Językoznawstwa, pod kierunkiem prof. Jerzego Kuryłowicza, jako Sekcja Orientalistyczna. Pomimo tych ograniczeń, na przełomie lat 1947/48 ogłoszono nabór na filologię indyjską oraz uruchomiono Seminarium Bliskiego i Średniego Wschodu. Jednym z najistotniejszych dla wrocławskiej indologii efektów tej działalności stało się magisterium filologii indyjskiej, które w czerwcu 1951 roku uzyskała Hanna Wałkówska (wówczas Hanna Pachnowska) jako jedna z dwóch absolwentek tych studiów, późniejszy profesor nadzwyczajny indologii i kierownik Zakładu Filologii Indyjskiej. Jednak decyzją ówczesnych władz centralnych w roku 1952 Sekcja Orientalistyczna została zlikwidowana.
REAKTYWACJA STUDIÓW INDOLOGICZNYCH
Reaktywacja studiów indologicznych na Uniwersytecie Wrocławskim rozpoczęta została w październiku 1957 r., kiedy to powołana została Katedra Filologii Indyjskiej jako samodzielna jednostka pod kierownictwem docenta Ludwika Skurzaka. W 1969 r. Katedra zmieniona została na Zakład Filologii Indyjskiej, który włączony został do Instytutu Filologii Klasycznej i Kultury Antycznej. (Wcześniejszy Instytut Filologii Klasycznej z powodu połączenia się z placówką orientalistycznej przemianowany został na Instytut Filologii Klasycznej i Kultury Antycznej.) Docent Skurzak był kierownikiem najpierw Katedry, potem Zakładu do 1971 r, do momentu przejścia na emeryturę. Następnie kierownikiem Zakładu Filologii Indyjskiej została jego uczennica i najbliższa współpracownica Hanna Wałkówska (od 1972 – docent, a od 1982 r. – profesor nadzwyczajny), która funkcję tę pełniła do roku 1991, do czasu przejścia na emeryturę. Od 1991 r. funkcję kierownika Zakładu pełniła profesor dr hab. Joanna Sachse, uczennica doc. Skurzaka i prof. Wałkówskiej.
FILOLOGIA INDYJSKA DZIŚ
W roku 2011 przekazała ona funkcję kierownika Zakładu swojemu uczniowi, Przemysławowi Szczurkowi (dr hab., prof. UWr.). Za kierownictwa profesor Sachse, w roku akademickim 2009/2010, uruchomione zostały studia I stopnia (licencjackie) na kierunku filologia indyjska i kultura Indii. Kilka lat później uruchomione zostały także studia II stopnia (magisterskie). Obecnie Zakład Filologii Indyjskiej jest jednym z pięciu zakładów Instytutu Studiów Klasycznych, Śródziemnomorskich i Orientalnych Uniwersytetu Wrocławskiego (wcześniej funkcjonującego jako Instytut Filologii Klasycznej i Kultury Antycznej). Od początku działalności pracownicy Zakładu Filologii Indyjskiej oferowali kursy sanskrytu i języka palijskiego oraz wykłady monograficzne i opcyjne, zarówno dla studentów filologii klasycznej, jak i dla innych studentów Uniwersytetu Wrocławskiego. W latach osiemdziesiątych XX w. Zakład uruchomił półspecjalizację, a w roku akademickim 2007/2008 specjalizację indologiczną. W roku akademickim 2009/2010 pracownicy Zakładu utworzyli regularne 3-letnie studia I stopnia (licencjackie) filologii indyjskiej i kultury Indii, a w roku akademickim 2016/2017 również 2-letnie studia II stopnia (magisterskie).
Do końca XX w. zainteresowania badawcze i oferta dydaktyczna pracowników Zakładu Filologii Indyjskiej koncentrowały się na Indiach starożytnych i dotyczyły głównie starożytnych języków indyjskich, literatury, historii, filozofii, prawodawstwa i obyczajowości dawnych Indii, ponadto także związków świata grecko-rzymskiego z Indiami starożytnymi (greckie i rzymskie świadectwa o Indiach, staroindyjskie świadectwa o świecie Zachodu). Od początków XXI w. profil naukowy i dydaktyczny Zakładu poszerzył się o języki nowożytne (hindi i urdu) oraz studia odnoszące się do Indii współczesnych. Obecnie studentom filologii indyjskiej i kultury Indii oferowane są równocześnie kursy sanskrytu, wedyjskiego, historii, literatury, sztuki, prawodawstwa i obyczajowości Indii starożytnych i średniowiecznych oraz języków współczesnych (hindi i urdu), a także historii, literatury, kultury, idei politycznych Indii współczesnych. Po drugim roku studiów studenci mogą wybrać specjalizację: sanskrycką lub hindi.